Γιατί είναι η μακροθυμία σημαντική στις μέρες μας;
Ας υποθέσουμε ότι υπάρχει ένα όργανο που μετράει την μακροθυμία, ένα ‘‘μακροθυμιόμετρο’’ και κάνουμε την εξής υπόθεση: είμαστε στην Αθήνα με το αυτοκίνητο, έχουμε πέσει σε κίνηση και κάποιοι επιτήδειοι έχουν μπει πιο μπροστά από εμάς και μας έχουν πάρει τη σειρά ή μας έχουν κλείσει το δρόμο. Άραγε τι θα έδειχνε αυτό το μακροθυμιόμετρο σε μια κλίμακα από το 0 έως το 100;
Ας φανταστούμε το ίδιο ερώτημα σε αντίστοιχες καταστάσεις μπροστά σε μια τράπεζα ή μπροστά στον ΕΟΔΥ που βλέπει κανείς μεγάλες σειρές ανθρώπων να περιμένουν να κάνουν διάφορες εξετάσεις. Ας φανταστούμε ότι κάποιος μας χτυπάει το αυτοκίνητο ενώ πηγαίνουμε στη δουλειά μας χωρίς να φταίμε καθόλου. Ή να πηγαίνουμε στη δουλειά και ο συνάδελφός μας να μας μιλάει νευρικά και απότομα χωρίς να του έχουμε κάνει τίποτε. Ή ακόμη χειρότερα να γυρίζουμε στο σπίτι και αντί για ένα χαμόγελο να εισπράττουμε γκρίνια και επιθετικότητα. Άραγε όλα αυτά είναι μυθοπλασίες και γενήμματα της φαντασίας ή είναι τελικά ιστορίες που αντιπροσωπεύουν την καθημερινότητα της ζωής πολλών ανθρώπων;
Όλοι θα συμφωνήσουμε ότι αυτά είναι τα χαρακτηριστικά της σύγχρονης κοινωνίας μέσα στην οποία ζούμε. Στρες, πίεση, άγχος, θυμός, οργή, αγανάκτηση για όλους και για όλα. Αυτά τα στοιχεία έχουν γίνει απολύτως φυσιολογικά και μέρος της καθημερινότητας πολλών συνανθρώπων μας σήμερα. Όλοι είναι θυμωμένοι με όλους. Όλοι έχουν παράπονα από κάποιους άλλους και φυσικά όλοι έχουν δίκιο. Και πάντα οι άλλοι φταίνε για ό,τι κακό συμβαίνει γύρω μας. Το ερώτημα είναι: και που θα βγάλει όλο αυτό; Η απάντηση είναι πολύ απλή. Πουθενά. Αυτός ο δρόμος με μαθηματική ακρίβεια οδηγεί σε ένα πλήρες αδιέξοδο.
Γι’ αυτό το λόγο έρχεται ο λόγος του Θεού να δώσει φως στα σκοτάδια μας και να ανοίξει δρόμους εκεί που όλα φαίνονται κλειστά και αδιέξοδα. Η μακροθυμία είναι ένας από αυτούς τους δρόμους που ο Θεός δείχνει στον άνθρωπο. Η πρόταση που κάνει εδώ ο Θεός στον άνθρωπο είναι: διώξε μακριά τον θυμό σου και αγάπησε τον δύσκολο άνθρωπο που βρίσκεται μπροστά σου. Δεν είναι τυχαίο νομίζω ότι στον ύμνο της αγάπης η μακροθυμία παίρνει την πρώτη θέση.
Α΄ Κορ. ιγ:4-7 «Η αγάπη μακροθυμεί, αγαθοποιεί, η αγάπη δεν φθονεί, η αγάπη δεν αυθαδιάζει, δεν επαίρεται,δεν ασχημονεί, δεν ζητεί τα εαυτής, δεν παροξύνεται, δεν διαλογίζεται το κακόν, δεν χαίρει εις την αδικίαν, συγχαίρει δε εις την αλήθειαν· πάντα ανέχεται, πάντα πιστεύει, πάντα ελπίζει, πάντα υπομένει.»
Το πνευματικό χτίσιμο δηλαδή που κάνει η αγάπη του Θεού, ξεκινά από την μακροθυμία και εμβαθύνει μετά στα υπόλοιπα. Το να είναι επίσης κάποιος μακρόθυμος δεν είναι στοιχείο αδυναμίας αλλά υποδηλώνει δύναμη ψυχής και δυνατό χαρακτήρα.
Παροιμίες ις:32 «Καλήτερος ο μακρόθυμος παρά τον δυνατόν· και ο εξουσιάζων το πνεύμα αυτού παρά τον εκπορθούντα πόλιν.»
Βλέπουμε εδώ τον μακρόθυμο να είναι πάνω από τον δυνατό και αυτόν που εξουσιάζει και συγκρατεί το πνεύμα του, να είναι ανώτερος από αυτόν που εκπορθεί μια πόλη. Σε πόσο σημαντική θέση λοιπόν βάζει ο λόγος του Θεού το στοιχείο της μακροθυμίας!
Πως εκδηλώνεται η μακροθυμία στις σχέσεις μας με τους ανθρώπους;
Έχει σημασία να δούμε εδώ ότι η μακροθυμία που υπάρχει μέσα στον άνθρωπο είναι ένα στοιχείο άυλο. Είναι κάτι που δεν φαίνεται. Δεν το βλέπεις, δεν μπορείς να το πιάσεις και να το μετρήσεις ή να το ζυγίσεις. Με την έννοια αυτή, ο καθένας μπορεί να ισχυρίζεται ότι είναι καθ’ όλα εντάξει στην μακροθυμία και να συνεχίζει να ζει μέσα στον αυτοθαυμασμό του. Και όταν έρχεται το πρόβλημα, έρχεται ο ερεθισμός και ο θυμός, και όλα γκρεμίζονται. Εκεί λοιπόν που η μακροθυμία είχε άυλη και μη μετρήσιμη μορφή, ξαφνικά ο άνθρωπος μπορεί να την ψηλαφήσει και να την μετρήσει. Γιατί; Γιατί εκδηλώθηκε στη δοκιμασία. Άρα η δοκιμασία και το πρόβλημα είναι το πεδίο της εκπαίδευσης, το πεδία της μάχης, όπου ο άνθρωπος ζυγίζει την μακροθυμία του και παλεύει με τον χαρακτήρα του.
Όταν μιλάμε βέβαια για χριστιανούς και μάλιστα για αναγεννημένους χριστιανούς, εκεί τα πράγματα και οι όροι αλλάζουν. Και αυτό που αλλάζει δεν είναι ότι ο χριστιανός δεν θα δοκιμαστεί και όλα στο επαγγελματικό ή οικογενειακό του περιβάλλον θα είναι καλά και ανέφελα. Ούτε σημαίνει επίσης ότι ο χριστιανός δεν θα κάνει ποτέ λάθη ή ποτέ δεν θα βρεθεί σε αδυναμία ή ποτέ δεν θα πέσει. Και θα πέσει, και σφάλματα θα κάνει και συχνά θα βρεθεί σε αδυναμία. Ποια είναι η διαφορά; Η διαφορά είναι ότι στη μάχη αυτή δεν είναι μόνος του. Έχει μαζί του Αυτόν που κατοικεί μέσα του δια Πνεύματος Αγίου, ο Οποίος, πρώτον τον ελέγχει όταν χάνει την μακροθυμία του και δεύτερον του δίνει μακροθυμία όταν του το ζητήσει. Αυτή είναι η διαφορά ενός πιστού παιδιού του Θεού και ενός ανθρώπου που προσπαθεί να τα βγάλει πέρα μόνος του. Και μάλιστα αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι ότι όσο το παιδί του Θεού αναγνωρίζει τις αδυναμίες και τις ελλείψεις του, τόσο περισσότερο ο Θεός του προμηθεύει χάρη για να συνεχίσει το δρόμο του.
Μην ξεχνάμε εδώ ότι ο βαθμός που η σχέση αυτή με τον Θεό προχωράει και βαθαίνει, αντανακλάται και στις σχέσεις μας με τους ανθρώπους. Για παράδειγμα, όσο πιο βαθιά καταλαβαίνω πόσο πολύ μακροθύμησε ο Θεός μαζί μου, τόσο περισσότερο και εγώ θα μακροθυμώ με την γυναίκα μου, τα παιδιά μου, τους συναδέλφους μου στη δουλειά και γενικότερα με τους ανθρώπους γύρω μου. Αυτός ο τρόπος σκέψης με βοηθά επίσης να καταλάβω ότι δεν είμαι μόνο εγώ που μακροθυμώ με τους άλλους αλλά και οι άλλοι μακροθυμούν μαζί μου. Έτσι δεν είναι; Ο χριστιανός δηλαδή μαθαίνει και εκπαιδεύει τον εαυτό του να μπαίνει στα παπούτσια των άλλων και να μην σκέφτεται ότι αυτός είναι το κέντρο του κόσμου και ο ομφαλός της γης. Αξίζει εδώ να προσέξουμε αυτό που λέει ο Παύλος στους Κολοσσαείς.
Κολ.γ:12 «Ενδύθητε λοιπόν, ως εκλεκτοί του Θεού άγιοι και ηγαπημένοι, σπλάγχνα οικτιρμών, χρηστότητα, ταπεινοφροσύνην, πραότητα, μακροθυμίαν.»
Η προτροπή του Παύλου εδώ είναι να φορέσουμε ένα ένδυμα που είναι φτιαγμένο από πολύτιμα υλικά. Έχει σπλάχνα, έχει χρηστότητα, ταπεινοφροσύνη και φυσικά μακροθυμία. Αυτά τα ρούχα δεν είναι να τα κρατάμε στην πνευματική μας γκαρνταρόμπα αλλά είναι για να τα φοράμε. Το αποτέλεσμα αυτού του ενδύματος θα είναι ένα όμορφο άρωμα στο περιβάλλον των ανθρώπων γύρω μας που το έχουν τόσο πολύ ανάγκη.
Λευτέρης Τοπάλογλου
Κοζάνη
